Yeryüzünün doğal güzellikleri, çoğunlukla en çok ilgi çeken turistik cazibe merkezleridir. Türkiye’deki kanyonlar da hem ilgi çekme hem de doğal güzellik konusunda oldukça iddialı destinasyonlardır. Türkiye’nin en çok ziyaret edilen kanyonlarını bu yazıda bulabilir, sonraki seyahatinizi Türkiye’deki önemli kanyonlar arasından belirleyeceğiniz bir tanesi üzerine planlayabilirsiniz!
Kanyon Nedir?
Kanyonlar, akarsuların derin aşındırmalarıyla oluşan yapılardır. Güçlü ırmakların kireçsiz bölgelerde kazdıkları derin vadiler, kanyon olarak nitelendirilir. Kenarları çok sarp boğazlar şeklinde ortaya çıkan kanyonları birbirlerinden farklı kılan da barındırdıkları kayaların kenarlarının aşındırmaya karşı dirençleridir. Bu dirençlere bağlı olarak farklı şekiller alan kanyonlar temelde bir vadi çeşididir.
Dünyanın En Büyük Kanyonu Nerededir?
466 kilometre uzunluğa, 400 metre ila 2.4 kilometre arasında değişen genişliğe ve 1600 metreye ulaşan derinliğe sahip olan Büyük Kanyon; dünyanın en büyük kanyonudur. Kolorado Nehri’nin çevresinde bulunan bu kanyon pek çok farklı renge sahiptir. Büyük Kanyon Ulusal Parkı’nın içinde yer alan bu kanyon ABD’nin Arizona eyaleti sınırlarında bulunur. Söz konusu ulusal park, en eski ulusal parklardan birisidir.
Dünyanın ikinci en büyük kanyonu ise Türkiye’de yer almaktadır. Sadece o değil, dünyanın en derin ikinci kanyonu ve dünyanın en uzun ikinci kanyonu da ülkemizdedir! Nitekim Türkiye’deki önemli kanyonlar tescilli biçimde, dünyaya da damga vuran coğrafi yapılardır. Gelin, onlara göz atalım.
Türkiye’deki Kanyonlar
Üç yanı denizlerle kaplı, coğrafi açıdan oldukça zengin güzellikle sahip olan ülkemiz kanyon bakımından da oldukça cömerttir. Türkiye’deki kanyonlar tam 22 adettir. Aralarında dünyadaki en derin ikinci kanyonun da yer aldığı bu kanyonlar arasında turistik anlamda en fazla cazibe merkezi olan, tercih edilenleri listemizde bulabilirsiniz.
-
Kastamonu Valla Kanyonu
Kastamonu’nun Pınarbaşı ilçesinde yer alan Valla Kanyonu; Küre Dağları’nın parçalanmasıyla oluşmuştur. 12 kilometre uzunluğa, 800 metre derinliğe sahip olan Valla Kanyonu dünyanın en derin ikinci kanyonudur. Ancak en büyük ikinci kanyon değildir. Onu, yazımızın devamında bulabilirsiniz.
-
Kastamonu Karacehennem Boğazı & Ersizlerdere Kanyonu
Karacehennem Vadisi’nin iki parçası da önemli yapılardır. Bu iki parçadan birisi olan Karacehennem Boğazı 3 kilometre, diğeri olan Türkiye’deki önemli kanyonlardan olan Ersizlerdere Kanyonu ise 2.5 kilometre uzunluğundadır.
-
Antalya Köprülü Kanyon
Dünyaca ünlü Köprüçay Irmağı’nın içinden geçtiği, milli park olarak ilan edilmiş bir doğa harikası olan Köprülü Kanyon; dünyanın dört bir yanından ziyaretçi ağırlamaktadır. Kanyon sınırları içinde olan Köprüçay Irmağı yapısı itibarıyla rafting konusunda oldukça ideal.
-
Fethiye Saklıkent Kanyonu
Antalya – Muğla sınırını belirleyen Eşen Çayı’nın kolu olan Karaçay tarafından oluşturulan Türkiye’deki kanyonlar arasından en çok ziyaret edilenleri arasında yer alan Fethiye Saklıkent Kanyonu her ne kadar bu isimle bilinse de aslında Muğla’nın Seydikemer ilçesi sınırlarındadır. 18 kilometre uzunluğa, 200 metre yüksekliğe sahip olan Saklıkent Kanyonu’nun en dar yeri 2 metreye kadar düşmektedir.
-
Artvin Cehennem Deresi Kanyonu
Çoruh Nehri’nin kolları arasında yer alan Ardanuç Suyu tarafından açılan Türkiye’deki önemli kanyonlardan bir diğeri olan Cehennem Deresi Kanyonu dik duvarı andırarak 200 metreyi aşan yükseltisi ile birkaç kilometre boyunca uzanmaktadır. Yamaç eğiminin yer yer 90 dereceyi bulduğu Cehennem Deresi Kanyonu, doğrusu oldukça tüyler ürpertici bir görünüme sahiptir.
-
Mersin Lamas Kanyonu
Erdemli’nin 13, Mersin’in 35 kilometre batısında yer alan Türkiye’deki kanyonlardan olan Lamas Kanyonu; Limonlu Kasabası’nın kuzeye çıkışını takip ettiğinizde sizi karşılayacaktır. Ortasından Lamas Çayı’nın aktığı kanyonu ziyaret ettiğinizde bir zamanlar Korykos şehrine su taşıyan oyma kanalları görebilir, yaz aylarında bölgedeki çayda yüzerek serinleyebilirsiniz.
-
Denizli İnceğiz Kanyonu
Bölge halkı tarafından Arapapıştı ismiyle bilinen İnceğiz Kanyonu; Denizli, Aydın ve Muğla şehirlerine neredeyse eşit uzaklıktadır. Türkiye’deki kanyonlar arasında belki de en lezzetli destinasyonlardan birisi olan İnceğiz Kanyonu’nu ziyaret ettiğinizde İnceğiz’in zeytini ve incirinin tadına da bakma şansı yakalayabilirsiniz.
-
Çorum İncesu Kanyonu
Çorum’da yer alan Türkiye’deki önemli kanyonlardan olan İncesu Kanyonu 13 kilometreye varan uzunluğu, 200 ilâ 300 metrelik sarp kayalıkları ile başlı başına bir doğal güzellikken sunduğu imkânlarla da bir cazibe merkezi kabul edilebilir. Zira Türkiye’deki kanyonlardan İncesu Kanyonu, mevsim şartları elverdiğince rafting ile doğa yürüyüşüne elverişli bir yapıya sahiptir. Üstelik Çekerek Irmağı’nın yatağından 1.5 metre yüksekte yer alan Kybele kabartmalarını da keşfedebilirsiniz.
-
Erzincan Karanlık Kanyon
Ve huzurlarınızda hem Türkiye’deki önemli kanyonlardan biri olan hem de dünyanın en büyük ikinci kanyonu! Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde yer alan Karanlık Kanyon; bu özelliği sayesinde Türkiye’deki önemli kanyonlar arasında ilk sıralardadır. Yer yer 500 ilâ 600 metreye varan, kapalı bir ekosistem oluşturan bir doğa harikası olan Karanlık Kanyon, canyoning sporuna elverişli yapısıyla dikkat çekerken üzerinden geçen Fırat Nehri rotasıyla da önemli kano rotaları arasında kabul edilmektedir.
-
Uşak Ulubey Kanyonu
Tamı tamına 77 kilometre uzunluğuyla dünyanın en uzun ikinci kanyonu olan Ulubey Kanyonu 140 ilâ 170 metreye varan derinliğinin yanı sıra sınırları içinde ağırladığı Banaz Çayı ve Dokusele Deresi ile de önemli bir coğrafi yapıdır. 2015 yılında bölgede yaptırılan 150 metre yüksekliğe 135 metrekare büyüklüğe sahip cam teras ise Ulubey Kanyonu’nun turistik cazibesini artırmaktadır.
-
Isparta Yazılı Kanyon
Türkiye’deki kanyonlar arasında isminin ayrı bir anlamı olan Yazılı Kanyon’un geçmişi Yunan felsefesine kadar uzanıyor! Kanyonda yer alan büyük bir kayanın üstünde filozof Epiktetos’un yolculara verdiği öğütlerin yazılı olduğu bir kaya kitabe bulunuyor.
-
Aksaray Ihlara
Hasan Dağı’ndan çıkan lavların Melendiz Çayı ile bileşimi sonucu oluşan ve Türkiye’deki önemli kanyonlar arasında yer alan Ihlara; Aksaray’ın Güzelyurt ilçesi sınırlarında yer alıyor. Dünyada, insanların içinde yaşadığı en büyük kanyon olduğu iddia edilen Ihlara 14 kilometre uzunluğa ve yer yer 100 ilâ 150 metreyi bulan yüksekliğe sahip. Bir zamanlar en güzel atların yetiştiği devasa bir çiftlik olduğu rivayet edilen Ihlara’da vadi boyunca kayalara oyulmuş mezarlar, kiliseler ve barınaklar bulunuyor.
