Orta Asya’nın tam ortasında bulunan Kırgızistan; coğrafi özelliklerinden dolayı Asya’nın İsviçre’si olarak da bilinir. Tanrı Dağları’nın sarmaladığı Kırgızistan, doğal gölleri, dağları ve doğası, geçmişine bağlı gelenek ve görenekleri ile dikkatleri üzerine çekmeyi başarıyor.
Atalarımızın toprakları, 7 Bağımsız Türk Devleti’nden biri olan Kırgızistan’ın ekonomisi hayvancılık ve tarıma dayanır. Nüfusun %90’ının kökeni Türk olup önemli bir kısmı ekonominin merkezi başkent Bişkek’te yaşamını sürdürmektedir. 1991 yılında Rusya’nın egemenliğinden kurtulup bağımsızlığına kavuşan ülkede bugün Kırgızca ve Rusça dilleri konuşulmaktadır.
KIRGIZİSTAN’DA YAYGIN OLAN İNANÇ VE YAŞAM TARZI
Yaklaşık 6,5 milyon nüfusa sahip Kırgızistan halkının %75’inin dini İslam’dır. Geri kalan kısım ise Hristiyan veya diğer inançlara mensuptur. Çoğunluğu Müslüman olan ülkede herhangi bir kıyafet zorunluluğu bulunmuyor. Ancak kırsal alanlarda kadınların biraz daha kapalı giyindiği göz önünde bulundurulursa bu bölgelerde saygıdan dolayı dikkatli olmakta fayda var.
Bazı kırsal bölgelerde göçebe yaşam izlerini görmek mümkün. Göçebe yaşam sürdüren Kırgızlar ‘bozüy’ adını verdikleri çadırlarda yaşamaktadırlar. Gündüzleri erkekler hayvanlarla ilgilenirken kadınlar ise ev işlerini ve ev yemeklerini yaparlar.
Kırgızistan’da geçmiş yaşamların izlerini görebileceğiniz kırsal alanların dışında modern şehirler de bulunuyor. Bişkek, Os, Celalabad gibi şehirler daha kalabalık ve hareketli bir yapıya sahip.
KIRGIZİSTAN FESTİVALLERİ
Bu ülkenin festivalleri daha çok atalarından kalan kültürü ve gelenekleri yaşatmaya yönelik festivallerdir. Geçmişteki gibi erkeklerin avcılık ve ata binme, kadınların ise el işi hünerlerini sergilediği festivallerde farklı kökenden insanlar buluşur. Hadi gelin Kırgızistan’ın geçmiş kültürünü günümüzle buluşturan bu festivallere birlikte göz atalım.
1-TAİGAN VE BURKUT FESTİVALİ
Erkeklerin avcılık yeteneğini sergilediği bu festivalde amaç kartal avlamaktır. Her yıl Ağustos ayında düzenlenir.
2-ULUSAL AT OYUNLARI
Atların Kırgızistan tarihinde ve kültüründe önemli bir yeri vardır. Geleneksel kıyafetlerle at üzerindeki çeşitli oyunlardan oluşan bu festivalde yerel lezzetler hazırlanır. Her yıl Temmuz ayında gerçekleştirilir.
3-NEVRUZ KUTLAMALARI
Her yıl 21 Mart’ta yerel bir tatlı olan Sümölöku hazırlanır. Yapımı oldukça zahmetli ve uzun süren bu yerel tatlı bereketi simgeler. Kırgızlar her yıl 21 Mart’ta bu tatlıyı hazırlayıp çevresine ikram eder. Bu tatlıyı yapan ve tadan herkesin dileğinin gerçek olacağına inanılır.
4-KURAK VE TERME FESTİVALİ
Bu festivalde ise kadınlar el becerilerini sergiler. Eldeki kumaşlarla yerel ve kültürel desenler dokunarak yapılan işlerden oluşan festival her yıl ağustos ayında gerçekleştirilir.
KIRGIZİSTAN’DA GÖRÜLMESİ GEREKEN YERLER
1-ARSLANBAP
Bazı kuzey ülkelerinde kurtlarla ve geyiklerle kızak yapıldığını duymuşsunuzdur. Kırgızistan’ın Arslanbap bölgesinde ise atlarla kızak yapılabiliyor. Sadece yerel halkın olduğu yüksek kesimlerde atlar eşliğinde kızak yapmak oldukça ilginç bir deneyim olsa gerek.
2-ISSIK GÖL
Dağlarla etrafı sarılmış olan Issık Gölü Kırgızistan’ın turizm açısından en gelişmiş bölgesidir. Dünyanın en büyük gölleri arasında yer alan Issık Gölü çevresinde; trekking, at turları gibi aktivitelerle Kırgızistan’ın doğasına adım atabilirsiniz.
3- SARIÇELEK GÖLÜ
Eşsiz bir doğa içindeki Sarıçelek Gölü, Celalabad bölgesinde bulunmaktadır. UNESCO’nun koruması altında bulunan bu göl oldukça fazla endemik çeşitliliği ile dünyanın en güzel doğaya sahip gölleri arasında gösteriliyor.
4-SUUSAMYR YAYLASI
Yaz aylarında yemyeşil olan yayla kış aylarında ise bembeyaz kar örtüsüyle kaplanıp kartpostallık manzaralara bürünüyor. Hem doğanın tadını çıkartıp hem de trekking, bisiklet ve at turu, kış aylarında ise kayak gibi aktiviteler yapabileceğiniz Suusamyr Yaylası Kırgızistan’da mutlaka görülmesi gereken yerlerden.
5- BİŞKEK
Kırgızistan’ın başkenti olan Bişkek aynı zamanda ülkenin en kalabalık ve modernleşmiş şehirlerindendir. Modern odalara sahip konforlu odalarda konaklama yapmak isterseniz Bişkek size birçok seçenek sunmaktadır. Ancak Kırgızistan’da tek konaklama seçeneği oteller değil. Dilerseniz geleneksel ‘yurt’ adı verilen büyük çadırlarda da konaklama sağlayabilirsiniz.
KIRGIZİSTAN LEZZETLERİ
-Brizol
Kırgızların favori kahvaltılığı olan Brizol; omlet arasında çeşitli malzemeler eklenip dürüm şeklinde katlanması ile hazırlanır.
-Kuurdak
Kırmızı et, patates ve soğan eşliğinde pişirilir. Kırgızistan’ın en lezzetli etlerinden yapılan bu lezzeti denemenizi tavsiye ederiz.
-Oromo
Et ve çeşitli sebzelerin yufka ile birleşmesi ile ortaya çıkan bir börek çeşidi olan Oromo, Kırgızistan’ın en lezzetli yemekleri arasında gösterilir.
-Beşparmak
Sadece özel günlerde ve özel misafirler için hazırlanan bu yemek, kuzu eti ve soğanın erişteye lezzet katmasıyla bilinir.
-Kırgız Mantısı
Türk mantısından daha büyük olan Kırgız mantısının kökeni Özbekistan’a dayanır. Özel pişirme kaplarında buhar ile pişer. İnce hamurun içi leziz et ve havuçla doldurulup herhangi bir yağ veya sos eklenmeden pişirildiği bu lezzetli mantıyı tatmadan Kırgızistan sınırlarından çıkmamanızı tavsiye ederiz.
-Kımız
At sütünün özel işlemlerden geçirilmesiyle elde edilir. Ekşi ayran tadında olan kımız, Kırgızistan’ın milli içeceğidir desek yanlış olmaz sanırım.
KIRGIZİSTAN’A NE ZAMAN VE NASIL GİDİLİR?
Karasal bir iklime sahip bu ülkeyi ziyaret edebileceğiniz en uygun zaman aralığı mayıs – ekim aylarıdır. Türkiye’ye göre +3 saat zaman farkı bulunmaktadır. 90 güne kadar vizesiz sadece pasaport ile Kırgızistan’ı keşfetmeniz mümkün.
Türkiye’den Bişkek’e direkt uçuşlar bulunmaktadır. Ama ben uzun tren yolculuklarını severim derseniz Moskova’dan düzenlenen tren seferleri ile uzun bir yolculuğa çıkarak da Kırgızistan’a ulaşabilirsiniz.
KIRGIZİSTAN HAKKINDA DİĞER BİLGİLER
Kırgızistan da Türkiye gibi Müslüman bir ülkedir. Oldukça sıcakkanlı ve Türkleri seven insanların size yabancılık çektirmeyeceğinden eminiz. Yeme içme konusunda da benzer damak zevklerimiz birbirine oldukça benziyor. Yemeklerinde et ağırlıklı seçenekler var ve helal gıda tüketmeye özen göstermektedirler.
Biraz da Kırgızistan’ın kültürel mirasına değinelim. Kırgızların Manas Destan herkes tarafından bilinir. Bazı şehirlerde bu destanda adı geçen önemli isimlerin heykellerini görmeniz mümkün. Dünyaca tanınan yazar Cengiz Aytmatov da Kırgızların saygı duyduğu isimler arasında. Şehirlerde dolaşırken sanata ve tarihe dair izlerle karşılaşabilirsiniz. Ülkede Kırgızca ve Rusça olmak üzere iki dil kullanılsa da kültürlerine çok bağlı olan Kırgızlar ağır bastığı için Kırgızca daha yaygın. Bazı yerlerde Türkçe konuşan Kırgızlara da rastlayabilirsiniz.
